Próchnica zęba

próchnica zęba

Próchnica to jeden z najczęstszych problemów, z jakimi pacjenci zgłaszają się do swojego stomatologa. Czy wiesz, czym dokładnie jest ta choroba, w jaki sposób się objawia i jak możesz jej zapobiegać?

Czym jest próchnica?

Próchnica zębów to choroba, która stopniowo prowadzi do powstawania ubytków. Dzieje się tak, ponieważ bakterie znajdujące się w płytce nazębnej (powłoka z resztek pokarmowych i składników śliny znajdująca się na zębach i dziąsłach) reagują z cukrami znajdującymi się w ślinie po jedzeniu. W wyniku tej reakcji w jamie ustnej powstają kwasy, które niszczą szkliwo i prowadzą ostatecznie do powstania ubytku.

Objawy próchnicy

Trudno jest zdiagnozować próchnicę we wczesnym stadium, ponieważ proces ten przebiega stopniowo, często powoli i nie zawsze objawowo. Przy diagnozowaniu próchnicy należy zwrócić uwagę na pięć głównych oznak.

Ból zęba

Ból w okolicy zębów i szczęki, który może mieć różne nasilenie — od lekkiego dyskomfortu do silnego, ostrego bólu, któremu towarzyszy pulsujący ból głowy. Aby uśmierzyć uciążliwe dolegliwości bólowe do czasu wizyty u dentysty możesz zażywać środki przeciwbólowe dostępne bez recepty, jednak przy silnym bólu konieczna jest jak najszybsza reakcja i wizyta w gabinecie.

Wrażliwość zębów

Wrażliwość zębów, nadwrażliwość zębiny występuje, gdy dochodzi do ekspozycji zębiny i reakcji miazgi (tzw. nerwu) wewnątrz zęba na czynniki środowiskowe. Może występować w postaci bólu przypominającego ukłucie, nagłego i dość intensywnego. Zęby stają się szczególnie wrażliwe na gorące, zimne i słodkie napoje oraz jedzenie.

Nieświeży oddech

Nieświeży oddech lub halitoza to stan, w którym z ust wydobywa się nieprzyjemny zapach. O ile próchnica nie występuje, nieświeży oddech zazwyczaj można wyeliminować dzięki prawidłowej higienie jamy ustnej. W przypadku próchnicy pozbycie się nieprzyjemnego zapachu z ust może nie być łatwym zadaniem – resztki pokarmowe mogą zalegać w istniejących ubytkach.

Nieprzyjemny smak

Czy uważasz, że ciągle szczotkujesz zęby i sięgasz po płyn do płukania, ale wciąż odczuwasz nieprzyjemny smak utrzymujący się w ustach? Jest to jeden z sygnałów mogących świadczyć o próchnicy.

Odbarwienia i plamy

Jeżeli występują u Ciebie czarne, brązowe lub biało-żółte plamy na zębach to może być próchnica. Odbarwienie zębów to także oznaka innych problemów, takich jak urazy, uszkodzenia i przebarwienia.

W każdym przypadku należy jak najszybciej udać się do dentysty w celu podjęcia leczenia

Etapy próchnicy zębów, objawy i leczenie

Rozwój próchnicy zębów zaczyna się od niewielkich zmian.  Jeśli problem nie zostanie zdiagnozowany lub zostanie zignorowany, ubytek staje się większy i sięga do głębszych warstw zęba.

Ponieważ istnieją różne etapy próchnicy, istnieje wiele objawów, które można zobaczyć, i poczuć.

Leczenie, którego będziesz potrzebować w przypadku ubytku, będzie zależało od ciężkości i lokalizacji próchnicy.

Etap 1: Próchnica szkliwa

We wczesnych stadiach próchnica nie zdążyła jeszcze przejść przez szkliwo (zewnętrzną warstwę zęba).

Objawy w tym czasie są minimalne. Możesz w ogóle ich nie zauważyć.  Może też wystąpić delikatna wrażliwość, biała bądź brązowa plama na powierzchni zęba.

Aby naprawić próchnicę szkliwa, dentysta z Newport usuwa uszkodzony obszar i umieszcza w pustym miejscu materiał wypełniający w kolorze zęba. Wypełnienia są szybkim rozwiązaniem, bardzo przystępnym cenowo i mogą służyć przez wiele lat.

Etap 2: zębina

Gdy próchnica przejdzie przez powierzchnię szkliwa, dociera do warstwy zębiny, która ma delikatniejszą budowę bardziej podatną na próchnicę.  Z tego względu, gdy próchnica dotrze do zębiny, może bardzo szybko się rozprzestrzenić.

W związku z rozwijającym się głebiej procesem próchnicowym, możesz odczuwać dyskomfort przy spożywaniu zimnych pokarmów czy napojów, myciu zębów lub jedzeniu słodyczy.

Jeśli próchnica objęła większą część zęba może być konieczne wykonanie korony zamiast wypełnienia.  Korona jest mocną osłoną, którą umieszcza się na zębie, chroniąc go przed dalszymi uszkodzeniami. Zabieg ten trwa dłużej, ponieważ jest bardziej skomplikowany.  Kosztuje również więcej niż zwykłe wypełnienie. Jednak korony, jeśli są wykonane i pielęgnowane prawidłowo, mogą przetrwać wiele lat, co sprawia, że inwestycja jest tego warta.

Etap 3: Miazga zęba

Kiedy próchnica przejdzie przez całą grubość zębiny, dostaje się do miazgi.  Jest to część zęba, która zawiera nerwy, naczynia krwionośne i tkankę łączną. Gdy próchnica dostanie się do miazgi dochodzi do rozwoju infekcji i tzw. zapalenia miazgi.

Podczas tego etapu będziesz odczuwał duży dyskomfort. Dojdzie do dużej wrażliwości na temperatury wysokie i niskie spożywanych pokarmów i płynów.  Ponadto może się okazać, że będziesz zmagać się z ciągłym bólem, który będzie wymagał przyjmowania leków przeciwbólowych.

Aby potwierdzić, że ubytek dotarł do komory miazgi, warto wykonać zdjęcie rentgenowskie zęba.  W celu zachowania zęba w jamie ustnej konieczne jest leczenie kanałowe. Zabieg ten polega na usunięciu nerwu, oczyszczeniu kanałów i ich uszczelnieniu, aby zapobiec ponownemu wniknięciu bakterii. Oprócz przeprowadzenia leczenia endodontycznego zaleca się również wzmocnienie zęba przez wykonanie wkładu i korony. Pomoże to chronić wrażliwy ząb przed dalszymi uszkodzeniami.

Etap 4: Ropień, zapalenia tkanek okołowierzchołkowych, przetoka

Część zęba której nie widać bezpośrednio, to korzenie, które są osadzone w wyrostku zębodołowym szczęki i żuchwy. Miazga znajduje się w tak zwanej komorze zęba i poprzez kanały korzeniowe wnika do kości. Gdy próchnica dostanie się do nerwów i naczyń krwionośnych, może wystąpić silny ból zęba i obrzęk twarzy. Może pojawić się ropień czy przetoka-które przypominają krostkę na dziąśle.

Ropień okołowierzchołkowy czy podokostnowy to poważny stan.  Może się okazać, że leki przeciwbólowe dostępne bez recepty nie przynoszą ulgi. Z powodu bólu zęba pacjent może nie być w stanie zasnąć w nocy lub może często się wybudzać. Na tkankach dziąsła wokół chorego zęba może pojawić się obrzęk, który może rozprzestrzenić się na twarz.  Ponadto może pojawić się gorączka.

Jeśli z powodu ubytku rozwinęła się poważna infekcja, może nie być możliwe uratowanie zęba za pomocą leczenia kanałowego.  Konieczna może być ekstrakcja.  Zdjęcie rentgenowskie pomoże ocenić, w jakim stanie jest ząb i czy można go wyleczyć.  Jeżeli faktycznie konieczne będzie jego usunięcie, rozwiązaniem zastępczym może być implant stomatologiczny.

Przyczyny próchnicy

Próchnica zębów jest często spowodowana złymi nawykami związanymi ze szczotkowaniem i nitkowaniem. Przyczyną może być również niewystarczająca ilość fluoru, który stabilizuje kryształy hydroksyapatytów szkliwa i zmniejsza jego wrażliwość na działanie kwasów. Właśnie dlatego bardzo istotne jest wybieranie odpowiednich past do zębów.

Twoje zęby mogą być bardziej narażone na próchnicę jeśli dieta zawiera dużo lepkich, cukrowych pokarmów i napojów.

Czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo rozwoju próchnicy jest również kwas żołądkowy powodujący spadek Ph w ustach. Właśnie dlatego osoby chorujące na refluks żołądkowo-jelitowy bardzo często zmagają się również z próchnicą. 

Warto również wspomnieć o suchości w ustach i działaniu niektórych leków. Te czynniki również mogą zwiększać ryzyko uszkodzenia szkliwa przez bakterie. 

Profilaktyka próchnicy

Walka z próchnicą zębów nie jest prosta. Leczenie próchnicy ma na celu naprawę, a nie cofnięcie ubytków, co świadczy o tym, że zawsze, gdy Twoje zęby dotknie próchnica, nie ma możliwości całkowitego powrotu do ich pierwotnego stanu. Właśnie dlatego najlepszą rzeczą, jaką możesz zrobić, aby utrzymać swoje zęby w pełnym zdrowiu, jest profilaktyka.

Sumienność i konsekwencja w pielęgnacji jamy ustnej to najskuteczniejszy sposób na uniknięcie próchnicy.